Κοινωνική Πραξεολογία

Ανθρωπολογία, Κοινωνιολογία, Φιλοσοφία, Πολιτική

Posts Tagged ‘Κλεισθένης’

Πολιτική Ισότητα και Οικονομική Ανισότητα στην Κλασική Αθήνα

Posted by Γιώργος Καψωμένος στο 23 Φεβρουαρίου, 2008

Η ιδέα της ισότητας, όπως είχε μορφοποιηθεί στη κοσμολογία των Ιώνων φιλοσόφων σε σχέση με την έννοια της τάξης και του κόσμου, καθώς και στα μαθηματικά ως μια ιδιαίτερη σχέση ισοδυναμίας, συνεπάγεται μια αναφορικότητα, μια σχέση των ίσων μερών ως προς κάτι, αλλά και την ένταξή τους εντός του αυτού συνόλου βάσει μιας κοινής ιδιότητας. Όπως στο συμμετρικό σύμπαν του Αναξίμανδρου οι πλανήτες κατέχουν ισοδύναμη θέση ως προς την ίση απόστασή τους από το κέντρο που είναι η γη και βάσει της κοινής τους ιδιότητας ως πλανητών, έτσι και στο σύμπαν της κλασικής αθηναϊκής δημοκρατίας οι πολίτες που μετέχουν στο πολιτειακό αυτό σύνολο είναι ίσοι μεταξύ τους βάσει της κοινής τους αυτής ιδιότητας και ως προς το αναφορικό αντικείμενο που εγκαθιδρύει την σχέση ισοδυναμίας τους που είναι οι νόμοι, οι θεσμοί της πόλης και τα δικαστικά και πολιτικά όργανά της.

Θα ήταν ωστόσο λανθασμένη μια προσέγγιση του κοινωνικού και πολιτειακού μορφώματος της κλασικής Αθήνας με εφαλτήριο τις σταθερές εννοιακές κατηγοριοποιήσεις της φιλοσοφίας, των μαθηματικών ή της γεωμετρίας. Για να καταστεί δυνατή η προσέγγιση και η ερμηνεία της λειτουργίας της αρχαίας πόλης θα πρέπει να ειδωθεί στο πλαίσιο που ορίζουν τα ιστορικά συμφραζόμενα και οι εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στο παρόν της αθηναϊκής δημοκρατίας.

Η Αθήνα είναι μια ιδιαίτερα σύνθετη και εσωτερικά διαφοροποιημένη κοινωνία ∙ η δομή της παρέχει εξαρχής μια σειρά διαμεσολαβήσεων στα κρίσιμα ζητήματα της ισονομίας, και της πολιτικής ισότητας. Το αθηναϊκό κοινωνικό σύστημα αποτελείται από τρία μεγάλα και σαφώς διακριτά μεταξύ τους σώματα: τους πολίτες, τους μετοίκους (και τους απελεύθερους) και τους δούλους. Η ποσοτική αναλογία των τάξεων αυτών είναι ιδιαίτερα διαφωτιστική για τον τρόπο οργάνωσης της αθηναϊκής κοινωνίας. Σύμφωνα με τις απογραφές, το σώμα των πολιτών αριθμούσε 21-40.000 μέλη, των μετοίκων 10.000, ενώ εκείνο των δούλων 60-100.000 μέλη στη χρονική περίοδο της κλασικής αθηναϊκής δημοκρατίας.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Άρθρα | Με ετικέτα: , , , , , , , , , , , , , | 1 Comment »